Doç. Dr. Çetin GÖKSU: “İklimler Değişiyor, Felâketler Artıyor!
DSP Bilim Kurulu Başkanı Şehir Plânlama Uzmanı Doç. Dr. Çetin GÖKSU Türkiye’de ve dünyada son zamanlarda yaşanan doğal felâketler üzerine bir açıklama yaptı. GÖKSU, “İklim felaketleri ‘İmar Plânı’ anlayışını değişmeye zorluyor. İmar Plânları yerine, doğaya ve iklime uyumlu, kendi enerjisini üreten yeni “KENT MODELİ” yaklaşımına şiddetle ihtiyaç olduğu görülüyor.” dedi. Doç.Dr. GÖKSU şunları söyledi:
Giresun’da meydana gelen sel felaketinden sonra, bugün de Japonya’da aşırı sıcaklardan ölen 148 kişinin haberi geldi. Felâketler birbiri ardına geliyor ve insanlık çözüm bekliyor. Artvin’de, Rize’de ve Trabzon’da da benzerlerini yaşamıştık. Yaşanan olaylar bu felâketlerinin lokal olmadığını, bütün bölgenin tehdit altında olduğunu kanıtlıyor. Halk için değil rant için siyaset yapanlar neyi nasıl yapacaklarını elbette bilemiyor. Halbuki konunun basit çözümleri var. Uzmanlar yıllardır söylüyorlar, sorumluları uyarıyorlar.
Son yıllarda felaketlerdeki artışlar, ölüm sayılarını da, maddi ve manevi yıkımları da artırıyor. Buna karşılık ilgili Bakanlar sadece cenaze namazlarına katılıyor, taziye ziyaretlerine gidiyor, köklü çözümleri başlatamıyorlar.
Hükümet gibi, basın da yanlış davranıyor, konuyu sadece iklim bilimcilere soruyorlar. Halbuki konu iklim olduğu kadar, daha çok KENTBİLİM ile ilgilidir. Şehirleşme ile, şehircilik tasarımı ile ilgili konuları bilenlere sorulmazsa çözüm de bulunamaz.
Öncelikle, son yıllarda hızla artan felâketlerin, dünyadaki genel iklim değişikliği ile ilgili olduğunu kabul etmeliyiz. Çözümü de bu çerçevede ele almalıyız.
İkinci önemli konu, kentlerle/kent plânlama yaklaşımları ile ilgilidir. Kentler rant ve spekülasyona dayalı bir anlayışla plânlanıyor. Herkes, yatırımını maksimize etmeye çalışıyor. Yeşil alanlar yok ediliyor, derelerin, nehirlerin üstü kapatılıyor, taşma riski olan su kenarları imara açılıyor.
Diğer bir önemli konu, İmar Plânı yaklaşımı ile ilgilidir. Kentler “iklim verileri” dikkate alınmadan plânlanıyor. İklime uygun olmayan kentler oluşturuluyor. Her yerde, her iklimde, her coğrafyada, aynı anlayış, aynı yerleşim, aynı binalar, aynı alt yapılar… Felaketlerin yıkıcı olmasının asıl nedeni, iklim ve coğrafya farklılıklarını dikkate almayan plân ve uygulamaların yapılmasıdır.
Eğer hükümet, radikal tedbirler almazsa, felâketler artacak, ölümler giderek çoğalacaktır.
Türkiye’de bu çarpık, iklime uyumsuz, doğal felâketlere açık şehircilik anlayışından derhal vazgeçilmelidir. Spekülasyona ve ranta değil, bilime dayalı şehircilik sistemlerine geçmek zorundayız. Sorunun asıl kaynağı İmar Plânı anlayışıdır. İmar yasası acilen değiştirilmeli, İmar Yasası yerine, bilime dayalı “KENT PLANLAMA YASASI” çıkarılmalıdır.
Bütün bu sorunların köklü çözümü Demokratik Sol Parti’nin Cumhuriyetkent projelerinde en geniş şekliyle yer almaktadır. Demokratik Sol Parti olarak ivedilikle Çevre Felâketleri ve Çözüm Önerileri Ulusal Sempozyumu düzenlenmesini öneriyoruz.